Onthouden en toepassen wat je hebt geleerd; zo werkt het bij Faculty of Skills

Visible learning was dé hit op de onderwijsbeurs NOT eind januari. Het boek van John Hattie lag in hoge stapels bij de uitgever en overal dook het kleurrijke omslag op. Heeft deze Nieuw-Zeelandse professor dan hét antwoord op de vraag hoe mensen het beste leren?

Om maar meteen duidelijk te zijn: waarschijnlijk niet. Naar manieren van leren, rendement van leren en leerprocessen is altijd veel onderzoek gedaan. Nog geen maand na Hattie verscheen Het prachtige risico van onderwijs van de Leidse onderwijsfilosoof Gert Biesta. Waar hij betoogt dat onderwijsdoelen meetbare resultaten moeten overstijgen, deed Hattie een megastudie om, juist ja, effecten van onderwijsactiviteiten nauwkeurig te meten. Welke ideeën en inzichten van blijvende waarde zijn, zal de tijd leren. Maar we kunnen voorzichtig stellen dat voor sluitende theorieën leren een té complexe activiteit is.

Kolb

Wat niet wil zeggen dat we in het duister tasten. Een onderwijsdenker die de tand des tijds heeft doorstaan, is David Kolb. Deze Amerikaanse leerpsycholoog ontwikkelde in de jaren zeventig en tachtig een invloedrijk en bruikbaar concept over leren dat ook in de trainingen van Faculty of Skills is terug te vinden. Kolb deelde het leerproces in vier fasen in. Die zag hij als cyclisch, dus zette hij ze in een leercirkel. Wie iets wil leren, zo meent Kolb, moet iedere fase van de cirkel doorlopen. En niet één keer, nee, vaak moet je de cirkel een paar keer door om daar te komen waar het echt om gaat: dieper leren.

Dieper leren wil zeggen: je kunt wat je geleerd hebt onthouden én toepassen in de praktijk.
Je hoeft geen onderwijskundige te zijn om dat te zien als een prachtige uitkomst van leren.

In het echt

De vier fasen van Kolb - concreet ervaren, observatie en reflectie, abstract beschouwen en actief experimenteren - zie je terug in de online trainingen van Faculty of Skills. De medewerker wisselt concreet ervaren op de werkvloer (fase 1) af met reflectie (fase 2) en beschouwen (fase 3), als hij in werktijd of thuis op zijn device de training volgt. Het feit dat hij zijn ervaringen kort daarvoor in een realistische setting heeft opgedaan, maakt fase twee en drie nog waardevoller. En keert hij terug op de werkvloer, dan kan hij direct leerfase vier in: experimenteren met wat hij geleerd heeft. Om na verloop van tijd weer een fase-één-concrete-ervaring op te doen en opnieuw de cirkel in te duiken. Afhankelijk van de complexiteit van de vaardigheid zal hij na een aantal rondes het geleerde onthouden en toepassen ‘in het echt’. De cirkel is rond.

Meer lezen over leren volgens Hattie? Wie meer wil weten over David Kolb kan googelen (en overladen worden met hits). Of lees deze. Ga voor meer over Biesta naar http://www.gertbiesta.com/